«آفریدون» در غزلستان
- فردوسی
- «آفریدون» در شاهنامه فردوسی
- کجا نام او آفریدون بود
زمین را سپهری همایون بود - بسر بر همی گشت گردان سپهر
شده رام با آفریدون به مهر - بران برز بالا ز بیم نشیب
شده ز آفریدون دلش پر نهیب - ز یک میل کرد آفریدون نگاه
یکی کاخ دید اندر آن شهر شاه - بدو گفت شاه آفریدون تویی
که ویران کنی تنبل و جادویی - گشادند بر آفریدون سخن
که نو باش تا هست گیتی کهن - سوی لشکر آفریدون شدند
ز نیرنگ ضحاک بیرون شدند - ز دهقان پر مایه کس را ندید
که پیوسته‌ی آفریدون سزید - ز کینه به دل گفت شاه یمن
که از آفریدون بد آمد به من - نهفته چو بیرون کشید از نهان
به سه بخش کرد آفریدون جهان - به درگاه شاه آفریدون رسید
برآورده‌ای دید سر ناپدید - بیافتاد ز اسپ آفریدون به خاک
سپه سر به سر جامه کردند چاک - بریشان همه برشمرد آنچه دید
سخن نیز کز آفریدون شنید - چنان نامور بی‌هنر چون بود
کش آموزگار آفریدون بود - که جاوید باد آفریدون گرد
همه فرهی ایزد او را سپرد - به شاه آفریدون رسید آگهی
بفرمود تا تخت شاهنشهی - چو نزدیک شاه آفریدون رسید
سر و تخت و تاج بلندش بدید - ز شاه آفریدون و از لشکرش
ز گردان جنگی و از کشورش - به شاه آفریدون یکی نامه کرد
ز مشک و ز عنبر سر خامه کرد - سپه را ز دریا به هامون کشید
ز هامون سوی آفریدون کشید - زمینی کجا آفریدون گرد
بدانگه به تور دلاور سپرد - بران هم که کرد آفریدون نخست
کجا راستی را به بخشش بجست - همان بخش ایرج ز ایران زمین
بداد آفریدون و کرد آفرین - ولیکن من از آفریدون و جم
فزونم به مردی و فر و درم - بدو گفت من خویش گرسیوزم
به شاه آفریدون کشد پروزم - شنیدی که از آفریدون گرد
ستمگاره ضحاک تازی چه برد - من از تخم شاه آفریدون گرد
کزان تخمه کس در جهان نیست خرد - نه از آفریدون وز کیقباد
بزرگان و شاهان فرخ‌نژاد - به کردار شاه آفریدون بود
چو خونین بباشد همایون بود - ز هوشنگ تا نوذر نامدار
کجا ز آفریدون بد او یادگار - شب تیره از رسم بیرون بود
نه آیین شاه آفریدون بود - پدرم این چنین گفت و من این چنین
که بر آفریدون کنیم آفرین - بدو گفت کز آفریدون گرد
که از تخم ضحاک شاهی ببرد - چنان تا بشاه آفریدون رسید
کزان سرفرازان و را برگزید - که بود از گه آفریدون فراز
که با تور و سلم اندر آمد براز - جهاندار شاه آفریدون سه چیز
بران پادشاهی برافزود نیز - بگاهی که رفت آفریدون گرد
وزان تا زیان نام مردی ببرد - که شاه آفریدون بدوشاد بود
که آن تخت پرمایه آزاد بود - تو از آفریدون فزونتر نه ای
چو پرویز باتخت و افسر نه ای - بزاد آفریدون فرخ نژاد
جهان را یکی دیگر آمد نهاد