«هژبر» در غزلستان
- فردوسی
- «هژبر» در شاهنامه فردوسی
- هژبر جهانسوز و نر اژدها
ز دام قضا هم نیابد رها - بیاید کنون چون هژبر ژیان
به کین پدر تنگ بسته میان - شکیبایی و هوش و رای و خرد
هژبر از بیابان به دام آورد - چنین گفت با زال کین غم چراست
به چشم هژبر اندرون نم چراست - که خاک پی او ببوسد هژبر
نیارد گذشتن به سر برش ابر - چو ارجسپ و گرسیوز و بارمان
چو کلباد جنگی هژبر دمان - بدان زور هرگز نباشد هژبر
دو پایش به خاک اندر و سر به ابر - کشید و بیفگند گور آن زمان
بیامد برش چون هژبر دمان - بپوشید چون خشک شد خود و ببر
گیاکرد بستر بسان هژبر - چنین گفت رستم که نام من ابر
اگر ابر باشد به زور هژبر - مرا بخت ازین هر دو فرخترست
که پیل هژبر افگنم کهترست - فرستاده‌ای چون هژبر دژم
کمندی به فتراک بر شست خم - بفرمودشان تا خبیره شدند
هژبر ژیان را پذیره شدند - که جام برادر برادر خورد
هژبر آنک او جام می بشکرد - یکی دخت شاه سمنگان منم
ز پشت هژبر و پلنگان منم - نشان کمند تو دارد هژبر
ز بیم سنان تو خون بارد ابر - برافگند گرسیوز اندر زمان
فرستاده‌ای چون هژبر دمان - ز میدان یکی بانگ برشد به ابر
تو گفتی زمین شد به کام هژبر - خروشی برآورد برسان ابر
که تاریک شد مغز و چشم هژبر - یکی داستان زد هژبر دمان
که چون بر گوزنی سرآید زمان - تو گفتی برآمد یکی تیره ابر
هوا شد به کردار کام هژبر - درفشی کجا پیکرش هست ببر
همی بشکند زو میان هژبر - گر آید بایران بجنگ آن سپاه
هژبر دلاور نیاید براه - دریغ آن نبرده سوار هژبر
که بازش ندید آن خردمند پیر - بکوشید و اندر میانش آورید
خروش هژبر ژیان آورید - اگر پیل بیند برآرد به ابر
ز دریا نهنگ و به خشکی هژبر - بفرمود تا جوشن و خود و گبر
ببردند با تیغ پیش هژبر - همه لشکر اندر میان آورید
خروش هژبر ژیان آورید - ندانم که عاشق گل آمد گر ابر
چو از ابر بینم خروش هژبر - چو آواز رستم شب تیره ابر
بدرد دل و گوش غران هژبر - بزرگان که دیدند ببر مرا
همان رخش غران هژبر مرا - یکی کوس بودش ز چرم هژبر
که آواز او برگذشتی ز ابر - چو تنین ازان موج بردارد ابر
هوا برخروشد بسان هژبر - کجا آنک بر سود تاجش به ابر
کجا آنک بودی شکارش هژبر - برفت از پس شاه غسانیان
سرافراز طایر هژبر ژیان - دل گور بردوخت با پشت شیر
پر از خون هژبر از بر و گور زیر - دلت همچو دریا و رایت چو ابر
شکارت نبینم همی جز هژبر - بدرید از آواز گوش هژبر
تو گفتی همی ژاله بارد ز ابر - اگر تیز گردد بغرد چو ابر
از آواز او رام گردد هژبر - ز آواز من کوه ریزان شود
هژبر دلاور گریزان شود - هم آنگه برآمد یکی تیره ابر
بغرید برسان جنگی هژبر - رخ شید تابان چوکام هژبر
همی تیغ بارید گفتی ز ابر - دو چنگش به کردار چنگ هژبر
خروشش همی‌برگذشتی ز ابر - برین نیز جنگی بود هر زمان
که کشته شود صد هژبر دمان - بدو گفت شاه‌ای هژبر ژیان
ازین آزمایش ندارد زیان