زن، زندگی، آزادی
«زواره» در غزلستان
- فردوسی
- «زواره» در شاهنامه فردوسی
- می بابلی سرخ در جام زرد
تهمتن بروی زواره بخورد - زواره چو بلبل به کف برنهاد
هم از شاه کاووس کی کرد یاد - زواره به درد از بر زین نشست
پر از خون تن و تیغ مانده به دست - زواره پدیدار بد جنگجوی
بدو تیز الکوس بنهاد روی - زواره برآویخت با او به هم
چو پیل سرافراز و شیر دژم - بینداخت الکوس گرزی چو کوه
که از بیم او شد زواره ستوه - وزان کز دلیران نشد کشته کس
زواره ز اسپ اندر افتاد و بس - نشست از بر رخش و بگرفت راه
زواره نگهبان گاه و سپاه - زواره بیامد خلیده روان
که چون بود امروز بر پهلوان - زواره سپه را گذارد به راه
به نیروی یزدان و فرمان شاه - بدان تا زواره بیاید ز راه
بدو آگهی آورد زان سپاه - چو آمد زواره سپیده دمان
سپه راند رستم هم اندر زمان - گهی با تهمتن بدی می بدست
گهی با زواره گزیدی نشست - همان تشت و خنجر زواره ببرد
بدان روزبانان لشکر سپرد - زواره چو بشنید زو این سخن
برو تازه شد روزگار کهن - زواره یکی سخت سوگند خورد
فرو ریخت از دیدگان آب زرد - چنان بد که روزی زواره برفت
به نخچیر گوران خرامید تفت - پس آن ترک خیره زبان برگشاد
به پیش زواره همی کرد یاد - سوی شهر ایران گرفتند راه
زواره فرامرز و پیل و سپاه - زواره فرامرز و دستان سام
بزرگان که هستند با جاه و نام - زواره فرامرز با او بهم
همی رفت هر گونه از بیش و کم - زواره فرامرز و زال سوار
که او ماند از خسروان یادگار - زواره فریبرز و فرهاد و گیو
گرازه سپهدار و رهام نیو - گرازه سر تخمه‌ی گیوگان
زواره نگهدار تخت کیان - زواره بد این جنگ را پیشرو
سپاهی همه جنگ سازان نو - زواره فرامرز و دستان سام
نباید که سازند پیش تو دام - زواره فرامرز را همچنین
نمانی که کس برنشیند به زین - زواره فرامرز و دستان سام
جهاندیده رودابه‌ی نیک نام - کنون رستم آید ز نخچیرگاه
زواره فرامرز و چندی سپاه - پذیره شدش با زواره بهم
به نخچیرگه هرک بد بیش و کم - بترسید بهمن ز جام نبید
زواره نخستین دمی درکشید - ز نخچیرگاهش زواره بدید
خروشیدن سنگ خارا شنید - نجنبید رستم نه بنهاد گور
زواره همی کرد زین گونه شور - بزد پاشنه سنگ بنداخت دور
زواره برو آفرین کرد و پور - تهمتن زمانی به ره در بماند
زواره فرامرز را پیش خواند - زواره بدو گفت مندیش ازین
نجوید کسی رزم کش نیست کین - زواره بیامد به نزدیک زال
وزان روی رستم برافراخت یال - زواره بیامد به نزدیک اوی
ورا دید پژمرده و زردروی - زواره بفرمود تا هرچ گفت
بیاورد گنجور او از نهفت - چنین گفت پس با زواره به راز
که مردیست این بدرگ دیوساز - بفرمود تا شد زواره برش
فراوان سخن راند از لشکرش - بیامد زواره سپه گرد کرد
به میدان کار و به دشت نبرد - همی رفت رستم زواره پسش
کجا بود در پادشاهی کسش - زواره یکی نیزه زد بر برش
به خاک اندر آمد همانگه سرش - زواره بیاورد زان سو سپاه
یکی لشکری داغ‌دل کینه‌خواه - زواره به دشنام لب برگشاد
همی کرد گفتار ناخوب یاد - زواره بفرمود کاندر نهید
سران را ز خون بر سر افسر نهید - زواره بیامد به پیش سپاه
دهاده برآمد ز آوردگاه - زواره برانگیخت اسپ نبرد
به تندی به نوش‌آذر آواز کرد - زواره پی رخش ناگه بدید
کزان رود با خستگی در کشید - زواره ز پیش برادر برفت
دو دیده سوی رخش بنهاد تفت - زواره فرامرز و دستان سام
کسی را ز خویشان که دارند نام - زواره به زودی گشادش میان
ازو برکشیدند ببر بیان - زواره فرامرز گریان شدند
ازان خستگیهاش بریان شدند - زواره فرامرز چو بیهشان
برفتند چندی ز گردنکشان - زواره بدو گفت کای نامدار
نبایست پذرفت زو زینهار - زواره بس و نامور صد سوار
پیاده همان نیز صد نامدار - زواره تهمتن بران راه بود
ز بهر زمان کاندران چاه بود - زواره همی رفت با پیلتن
تنی چند ازان نامدار انجمن - زواره به چاهی دگر در بمرد
سواری نماند از بزرگان و خرد - زواره همان و سپاهش همان
سواری نجست از بد بدگمان - گو سرفراز اژدهای دلیر
زواره که بد نامبردار شیر - بدان نامداران زبان برگشاد
ز گفت زواره بسی کرد یاد - پدرم آن جهاندیده‌ی نامور
ز گفت زواره بپیچید سر