«سلسله» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «سلسله» در غزلیات حافظ شیرازی
- عقل دیوانه شد آن سلسله مشکین کو
دل ز ما گوشه گرفت ابروی دلدار کجاست - شدم ز دست تو شیدای کوه و دشت و هنوز
نمی کنی به ترحم نطاق سلسله سست - خیال زلف تو پختن نه کار هر خامیست
که زیر سلسله رفتن طریق عیاریست - روز اول که سر زلف تو دیدم گفتم
که پریشانی این سلسله را آخر نیست - کوته نکند بحث سر زلف تو حافظ
پیوسته شد این سلسله تا روز قیامت - دانست که خواهد شدنم مرغ دل از دست
و از آن خط چون سلسله دامی نفرستاد - گفتمش سلسله زلف بتان از پی چیست
گفت حافظ گله ای از دل شیدا می کرد - دوش در حلقه ما قصه گیسوی تو بود
تا دل شب سخن از سلسله موی تو بود - بر هوشمند سلسله ننهاد دست عشق
خواهی که زلف یار کشی ترک هوش کن - ای که با سلسله زلف دراز آمده ای
فرصتت باد که دیوانه نواز آمده ای - کاهل روی چو باد صبا را به بوی زلف
هر دم به قید سلسله در کار می کشی - صد باد صبا این جا با سلسله می رقصند
این است حریف ای دل تا باد نپیمایی - سعدی شیرازی
- «سلسله» در غزلیات سعدی شیرازی
- سلسله موی دوست حلقه دام بلاست
هر که در این حلقه نیست فارغ از این ماجراست - ره به در از کوی دوست نیست که بیرون برند
سلسله پای جمع زلف پریشان اوست - دیوانه گرش پند دهی کار نبندد
ور بند نهی سلسله در هم گسلاند - مرغ جانم را به مشکین سلسله
طوق بر گردن نهادی چون حمام - گر بی تو بود جنت بر کنگره ننشینم
ور با تو بود دوزخ در سلسله آویزم - مولوی
- «سلسله» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- تا جستنی نوعی دگر ره رفتنی طرزی دگر
پیدا شود در هر جگر در سلسله آهنگها - طوق جنون سلسله شد باز مكن سلسله را
لابه گری میكنمت راه تو زن قافله را - از دولت محزونان وز همت مجنونان
آن سلسله جنبان شد تا باد چنین بادا - چو جان سلسلهها را بدرد به حرونی
چه ذاالنون چه مجنون چه لیلی و چه لیلا - نگذاردش آن عشق كه سر نیز بخارد
شاباش زهی سلسله و جذب و تقاضا - سلسلهام كن به پای اشتر بند
من طمع كی كنم سنام تو را - روز و شب را چون دو مجنون دركشان در سلسله
ای كه هر روزت چو عید و هر شبت قدر و برات - تو وثاق مار آیی از پی ماری دگر
غصه ماران ببینی زانك این چون سلسلهست - حلقه آن جعد او سلسله پای كیست
زلف چلیپا و شش آفت ایمان كیست - اشتر دیوانه سرمست من
سلسله عقل دریدن گرفت - از سلسله نیاز رستید
كان بند هزار ناز آمد - همه از سلسله عشق تو دیوانه شدند
همه از نرگس مخمور تو خمار شدند - چو عشق سلسله خویش را بجنباند
جنون عقل فلاطون و بوالحسن باشد - سلسله جنبان سلسله جنبان گشت برادر این دل مجنون
چون بنشورد چون بنشورد آن مجنون كش شد سر ماهش - رفته به چرخ ولوله كون گرفته مشغله
خلق گسسته سلسله از طرف پیام دل - سلسله بنگر گر بكشندت
جذب الهی كردت مقبل - گفت كه دیوانه نهای لایق این خانه نهای
رفتم دیوانه شدم سلسله بندنده شدم - زان طره روحانی زان سلسله جانی
زنار تو بربسته هم ممن و ترسا هم - نه چنان مست و خرابم كه خورد آتش و آبم
همگی غرق جنونم همگی سلسله مندم - كله ار رفت بر او گو نه كلم سلسله مویم
خر اگر مرد بر او گو كه بر این پشت سمندم - بزن ای مطرب قانون هوس لیلی و مجنون
كه من از سلسله جستم وتد هوش بكندم - ای شب روان را مشعله ای بیدلان را سلسله
ای قبله هر قافله ای قافله سالار من - گر زانك ملولی ز من ای فتنه حوران
این سلسله بگذار و كسی را بمشوران - باز چو ناگه كنی سلسله جنبانیی
شور برآرد به كبر از جهت امتحان - سلسله عاشقان با تو بگویم كه چیست
آنك مسلسل شود طره دلدار من - بازشكستند خلق سلسله یا مسلمین
باز درافكند عشق غلغله یا مسلمین - مجنون شدهام از بهر خدا
زان زلف خوشت یك سلسله كن - دور مكن سایه خود از سرم
باز مكن سلسله از پای من - سلسلهای است بیبها دشمن جمله توبهها
توبه شكست من كیم سنگ من و سبوی او - گشتهست طپان جانم ای جان و جهان برگو
هین سلسله درجنبان ای ساقی جان برگو - آنك در زلزله او است دو صد چون مه و چرخ
و آنك كه در سلسله او است دو صد سلسله مو - ای عاشقان ای عاشقان دیوانهام كو سلسله
ای سلسله جنبان جان عالم ز تو پرغلغله - عزت زر بود اگر محنت او شود شرر
هیبت و بیم شیر دان بستن او به سلسله - پاك نی و پلید نی در دو جهان بدید نی
قفل گشا كلید نی كنده هزار سلسله - آن سلسله كو به دست دارد
بربندد گردن زمانه - صد نشان بر پای جان از بند توست
گر چه جان شد بینشان از سلسله - نعرهها از عاشقان برخاسته
الامان و الامان از سلسله - شمس تبریزی مرادم زلف توست
گر چه كردم من بیان از سلسله - جان مشتاقان نمیگنجد همی
در زمین و آسمان از سلسله - پیش لیلی میبرم من هر دمی
جان مجنون ارمغان از سلسله - حلقههای عشق تو در گوش ماست
هوش ما را تو مران از سلسله - فتنه بین كز سلسله انگیختی
فتنه را هم مینشان از سلسله - جستهاند دیوانگان از سلسله
ز آنك برزد بوی جان از سلسله - هر خسروی مسكین تو صید كمین شاهین تو
وی سلسله تقلیب تو زنجیر هر دیوانهای - چند جنون كرد خرد در هوس سلسلهای
چند صفت گشت دلم تا تو بر او برگذری - آه چه دیوانه شدم در طلب سلسلهای
در خم گردون فكنم هر نفسی غلغلهای - عشق مپرس چون بود عشق یكی جنون بود
سلسله را زبون بود نی به طریق احمقی - از سوی چرخ تا زمین سلسلهای است آتشین
سلسله را بگیر اگر در ره خود محققی - سلسلهای گشادهای دام ابد نهادهای
بند كی سخت میكنی بند كی باز میكنی - بگه امروز زنجیری دگر در گردنم كردی
زهی طوق و زهی منصب كه هست آن سلسله داری - سلسله این عشق درجنبان و شورم بیش كن
بحر سودا را بجوش و كن جنون افزاییی - سلسله زلفی كه جان مجنون او است
میل دارد با شكسته شانهای - زلف بتان سلسلهست جانب دوزخ كشد
ظاهر او چون بهشت باطن او دوزخی - «سلسله» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- از بادهی او بر کف جان بلبلههاست
در گردن دل ز زلف او سلسلههاست - سلطان ملاحت مه موزون منست
در سلسلهاش این دل مجنون منست - در سلسلهات هر آنکه پا بست شود
گر فانی و گر نیست بود هست شود - آمد سر مه سلسله را جنبانید
بر آهن سرد عقل را بندیدند - المنةالله که به تو پیوستم
وز سلسلهی بند فراقت رستم - من سلسلهی عشق تو دیدم در خواب
یارب چه بود خواب پریشان دیدن - آن روز که دیوانه سر و سودائی
در سلسلهی دولتیان میآئی - امروز از آن سلسله زان محرومی
کامروز تو عاقلی و کارافزائی - ای باد سحر به کوی آن سلسله موی
احوال دلم بگوی اگر یابی روی - آن سلسلهی سحر ترا، آن شاید
کش میگزی و میکنی و میخایی