«فرهاد» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «فرهاد» در غزلیات حافظ شیرازی
- حکایت لب شیرین کلام فرهاد است
شکنج طره لیلی مقام مجنون است - ز حسرت لب شیرین هنوز می بینم
که لاله می دمد از خون دیده فرهاد - من همان روز ز فرهاد طمع ببریدم
که عنان دل شیدا به لب شیرین داد - دل به امید صدایی که مگر در تو رسد
ناله ها کرد در این کوه که فرهاد نکرد - یا رب اندر دل آن خسرو شیرین انداز
که به رحمت گذری بر سر فرهاد کند - شهره شهر مشو تا ننهم سر در کوه
شور شیرین منما تا نکنی فرهادم - جهان پیر است و بی بنیاد از این فرهادکش فریاد
که کرد افسون و نیرنگش ملول از جان شیرینم - گر چو فرهادم به تلخی جان برآید باک نیست
بس حکایت های شیرین باز می ماند ز من - اجرها باشدت ای خسرو شیرین دهنان
گر نگاهی سوی فرهاد دل افتاده کنی - سعدی شیرازی
- «فرهاد» در غزلیات سعدی شیرازی
- فرهاد را از آن چه که شیرینترش کند
این را شکیب نیست گر آن را ملالتست - رحمت نکند بر دل بیچاره فرهاد
آن کس که سخن گفتن شیرین نشنیدست - ای عاقل اگر پای به سنگیت برآید
فرهاد بدانی که چرا سنگ بریدست - عقل باری خسروی می کرد بر ملک وجود
باز چون فرهاد عاشق بر لب شیرین اوست - فرهاد را چو بر رخ شیرین نظر فتاد
دودش به سر درآمد و از پای درفتاد - چو خسرو از لب شیرین نمی برد مقصود
قیاس کن که به فرهاد کوهکن چه رسد - چو فرهاد از جهان بیرون به تلخی می رود سعدی
ولیکن شور شیرینش بماند تا جهان باشد - مرا که قوت کاهی نه کی دهد زنهار
بلای عشق که فرهاد کوهکن بکشد - فرهادوارم از لب شیرین گزیر نیست
ور کوه محنتم به مثل بیستون شود - نشنیده ای که فرهاد چگونه سنگ سفتی
نه چو سنگ آستانت که به آب دیده سفتم - به سخن راست نیاید که چه شیرین سخنی
وین عجبتر که تو شیرینی و من فرهادم - مجنون رخ لیلی چون قیس بنی عامر
فرهاد لب شیرین چون خسرو پرویزم - گر تو شیرین زمانی نظری نیز به من کن
که به دیوانگی از عشق تو فرهاد زمانم - من اول روز دانستم که با شیرین درافتادم
که چون فرهاد باید شست دست از جان شیرینم - مراد خسرو از شیرین کناری بود و آغوشی
محبت کار فرهادست و کوه بیستون سفتن - چشمم از زاری چو فرهادست و شیرین لعل تو
عقلم از شورش چو مجنونست و لیلی روی تو - اگر فرهاد را حاصل نشد پیوند با شیرین
نه آخر جان شیرینش برآمد در تمنایی - ریش فرهاد بهترک می بود
گر نه شیرین نمک پراکندی - عشق لب شیرینت روزی بکشد سعدی
فرهاد چنین کشته ست آن شوخ به شیرینی - مولوی
- «فرهاد» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- ساقی تو ما را یاد كن صد خیك را پرباد كن
ارواح را فرهاد كن در عشق آن شیرین لقا - ای دل تو كه زیبایی شیرین شو از آن خسرو
ور خسرو شیرینی در عشق چو فرهاد آ - خسروان خاك كفش را به خدا تاج كنند
هر كه شیرین تو را دلشده چون فرهادست - كهی بود كه بجز باد در جهان نشناخت
كهی كهی نكند ز آنك كه نه فرهادست - خسرو وداع ملك خود از بهر شیرین میكند
فرهاد هم از بهر او بر كوه میكوبد كلند - ملولان به چه رفتید كه مردانه در این راه
چو فرهاد و چو شداد دمی كوه نكندید - ای خوب مناز كاندر آن گور
بس شیرینست لا چو فرهاد - دخترانم چو شكر سرتاسر شیرینند
خسروان فلك اندر پیشان فرهادند - همچو فرهاد از هوایت كوه هجران میكنم
ای تو را خسرو غلام و صد چو شیرین یاد دار - فرهاد هوای او رفتست به كه كندن
تا لعل شود مرمر از ضربت میتینش - گاه با شیرین چو خسرو خوش بخند
گه ز هجرش كوه كن فرهاد باش - چو خسرو زلف شیرینان گرفتم
اگر قصد یكی فرهاد كردم - كردهست امشب یاد او جان مرا فرهاد او
فریاد از این قانون نو كاسكست چنگش تار من - می گردد آن مسكین نی مهر در او نی كین
كه كندن آن فرهاد از چیست جز از شیرین - دلها چو خسرو از لبش شیرین چو شكر تا ابد
گر یك زمان پنهان شود نالند چون فرهاد از او - در جای می نگنجد از فخر جای تو
كه میكند ز عشق و فرهاد وقت تو - خسرو جانی و جهان وز جهت كوهكنان
با تو كلندی است گران جز كه به فرهاد مده - چون فرهاد میكشی جان مرا به كه كنی
ور نه به دست جان من از چه كلند میدهی - گر نبدی غیرت شیرین من
فخر دو صد خسرو و فرهادمی - فردوسی
- «فرهاد» در شاهنامه فردوسی
- چو طوس و فریبرز و گودرز و گیو
چو رهام و گرگین و فرهاد نیو - بخواند آن زمان شاه فرهاد را
گرایندهی تیغ پولاد را - چو از شاه بشنید فرهاد گرد
زمین را ببوسید و نامه ببرد - نگشت ایچ فرهاد را روی زرد
نیامد برو رنج بسیار و درد - ببردند فرهاد را نزد شاه
ز کاووس پرسید و ز رنج راه - جهاندار مر پهلوان را بخواند
همه گفت فرهاد با او براند - چو بشنید فرهاد ازو داوری
بلندی و تندی و کندآوری - چو فرهاد و خراد و برزین و گیو
برفتند با نامداران نیو - برآمد ز ایران سپه بوق و کوس
برون رفت گرگین و فرهاد و طوس - بیفگند و فرهاد دستش ببست
گرفتار شد نامبردار شست - چو بهرام و چون زنگهی شاروان
چو فرهاد و برزین جنگآوران - چو طوس و چو گودرز کشواد و گیو
چو گرگین و بهرام و فرهاد نیو - چو طوس و چو گودرز و گیو دلیر
چو شاپور و فرهاد و رهام شیر - چو فرهاد و شیدوش و گرگین و گیو
چو بهرام و رهام و شاپور نیو - گزین گوان شهره فرهاد بود
گه رزم سندان پولاد بود - چنان دان که آن شهره فرهاد راست
که گویی مگر با سپهرست راست - ز گردان چو گودرز و رهام و گیو
چو گرگین و شیدوش و فرهاد نیو - چو گودرز کشواد و فرهاد و گیو
چو گرگین میلاد و شاپور نیو - چو دستان سام و چو گودرز و گیو
چو شیدوش و فرهاد و رهام نیو - زواره فریبرز و فرهاد و گیو
گرازه سپهدار و رهام نیو - نه گودرز باید که ماند نه گیو
نه فرهاد و گرگین نه رهام نیو - سپهدار گودرز کشواد بود
هجیر و چو شیدوش و فرهاد بود